του ΑΝΔΡΕΑ ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗ
ΤΟ ισχυρότερο όπλο του καπιταλισμού για να συντρίψει τον υπαρκτό (ή ανύπαρκτο) σοσιαλισμό ήταν ο καταναλωτισμός.
Εκείνο το άτιμο το μπλουτζίν... Τα ελαστικά καλσόν... Με τα οποία ο δυτικός τουρίστας μπορούσε να αγοράσει ερωτική συντροφιά. Να εξαγοράσει συνειδήσεις.
Η ΑΦΘΟΝΙΑ των αγαθών στα σουπερμάρκετ και τα πολυκαταστήματα, η δυνατότητα που σου πρόσφερε να μπεις και ν' αγοράσεις• αυτό ήταν και είναι το ισχυρότερο όπλο του καπιταλισμού. Η ελπίδα πως αν σπουδάσεις, εκπαιδευτείς, ρισκάρεις, θα 'χεις ευκαιρίες• θα 'ναι ανοιχτοί για σένα οι ορίζοντες. Ότι σ' αυτό το ελεύθερο ανταγωνιστικό περιβάλλον μπορεί να μην καταφέρεις ποτέ να γίνεις πολύ πλούσιος, ωστόσο είχες την (ψευδ)αίσθηση πως ένα μερίδιο σού αναλογεί απ' την ανάπτυξη και απ' τον πλούτο που θα παραχθεί.
ΕΝΩ στην ανατολική Ευρώπη στεκόσουν στην ουρά για να πάρεις με το δελτίο ένα κομμάτι ψωμί, στη δυτική έμπαινες στο σουπερμάρκετ και μπορούσες ν' αγοράσεις «του πουλιού το γάλα». Νίκησε ο καπιταλισμός γιατί έφτιαξε πιο δυναμική οικονομία, προόδευσε στην εκπαίδευση και στην τεχνολογία. Και κυρίως νίκησε γιατί έχτισε την καταναλωτική κοινωνία. Και την ονόμασε: «ελευθερία»...
ΟΙ άνθρωποι αποδέχονταν τις ανισότητες και τις αδικίες όσο το οικονομικό σύστημα τους εξασφάλιζε καλύτερα σπίτια, καινούργια αυτοκίνητα, ταξίδια, σχολεία για τα παιδιά... Αυτή ήταν η βασική ιδέα: ότι απ' τον ελεύθερο ανταγωνισμό όλοι, λίγο ή πολύ, θα έβγαιναν ωφελημένοι.
Η ανάπτυξη δημιούργησε νέες θέσεις εργασίας, ενίσχυσε τα εισοδήματα και τις προσδοκίες των μικρομεσαίων κοινωνικών στρωμάτων και ο φτηνός τραπεζικός δανεισμός μεγάλωσε την αγοραστική τους δύναμη. Καινούργιο σπίτι, εξοχικό, αλλαγή αυτοκινήτου, σόπινγκ θέραπι... Μέχρι που ήρθε η ύφεση και η χρηματοπιστωτική κρίση και ο ένας χρωστάει στον άλλον κι αν πέσει κάποιος παρασύρει και πέφτουν μαζί του κι άλλοι...
Ο ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΣ νίκησε γιατί υποσχέθηκε καλύτερη ζωή και ευημερία. Τις τελευταίες δεκαετίες τα κατάφερε φτιάχνοντας μια σαλταρισμένη καταναλωτική μεσαία τάξη με νέες τεχνητές όλο και αυξανόμενες ανάγκες.
ΤΩΡΑ ο καπιταλισμός έρχεται αντιμέτωπος μ' αυτούς που σαλτάρισε, αλλά και με τον ίδιο του τον εαυτό. Δεν έχει άλλο τρόπο επιβίωσης από το να μπει σε τροχιά ανάπτυξης και να ξαναπάρει μπροστά η καταναλωτική του μηχανή. Με δάνειο φτηνό, να πουλάς το παλιό και ν' αγοράζεις το καινούργιο μοντέλο, αυτοκινήτου, οτιδήποτε. Οταν σε πιάνει άγχος, ανία και πλήξη, να 'χεις λεφτά, κάρτες, να πας για σόπινγκ θέραπι. Ν' αγοράζεις κι άλλα μπλουζάκια για να μη φοράς τα περσινά που έφυγαν απ'τη μόδα...
ΑΝ οι νοικοκυρές του σουπερμάρκετ στέκονται μπροστά στα βαζάκια με τις μαρμελάδες, κοιτάζουν με λαχτάρα και δεν αγοράζουν, ο καπιταλισμός θα 'χει πρόβλημα. Δεν ξέρω τι ακριβώς θα συμβεί, πάντως ο Πρετεντέρης δεν θα 'ναι σε θέση να το αναλύσει...
ΥΓ. Κι όπως είπε ο Βραζιλιάνος ογκολόγος και συγγραφέας Drauzio Varella: «Στις μέρες μας δαπανώνται πέντε φορές περισσότερα χρήματα για την ανδρική ανικανότητα και την προσθετική στήθους στις γυναίκες σε σχέση με αυτά που δαπανώνται για τη θεραπεία της νόσου Αλτσχάιμερ. Ως εκ τούτου σε λίγα χρόνια θα 'χουμε ηλικιωμένους με τέλεια στύση και ηλικιωμένες με μεγάλα βυζιά που κανείς όμως δεν θα θυμάται σε τι χρησιμεύουν»...
http://www.enet.gr/?i=issue.el.home&date=17/04/2010&id=152422
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
1 comment:
Το κειμενο σου ειναι παρα πολυ ενδιαφερον και αντικατοπτριζει κατα ενα τεραστιο βαθμο την πραγματικοτητα πανω στην οποια βασιζεται το καπιταλιστικο συστημα.
Βεβαια εισαι λιγο προκαταλλειλημενος και βλεπεις την ασχημη πλευρα των πραγματων και δεν σε αδικω καθολου.
Η πραγματικοτητα ειναι οτι ο δυτικος πολιτισμος εχει ξεφυγει απο τις πραγματικες ιδεες του καπιταλιστικου συστηματος εδω και πολυ καιρο. Αυτο που ζουμε ειναι ενα σαθρο συγκεντρωτικο καπιταλιστικο οικονομικο συστημα που που συγκεντρωνει τον πλουτο στην οικονομικη ελιτ. Αυτο δεν ειναι ουτε ηταν ο στοχος του καπιταλισμου. Η πραγματικοτητα ειναι οτι για να λειτουργησει σωστα το οικονομικο συστημα χρειαζεται να υπαρχει σαφεις διασπορα του πλουτου καθως επισης και οσο το δυνατο μικροτερο "ανοιγμα της ψαλιδας" μεταξυ φτωχων και πλουσιων. Δεν ειναι τυχαιο οτι οι βασεις του καπιταλισμου θεσμοθετιθηκαν απο την αστικη ταξη (εχοντας ως οπλο το προλεταριατο), η οποια ειχε σκοπο να υφαρπαξει εν τελει την εξουσια απο τους φεουδαρχες και τους λοιπους "αρχοντες- ολιγαρχες".
Αρα λοιπον αυτο που χρειαζεται το συστημα ειναι υψηλο μεσο εισοδημα που σημαινει καταναλωση δηλαδη αναπτυξη. Με λιγα λογια οσο περισσοτεροι μπορουν να αγορασουν καταναλωτικα αγαθα τοσο το καλυτερο.
Βεβαια εκ των πραγματων θεωρηται το πιο πετυχημενο οικονομικο συστημα τις ανθρωπινης ιστοριας.
Μην ξεχνας οτι τα μεγαλυτερα αλματα επανω στις κοινωνικες ελευθεριες γινανε σε κρατη που ανηκουν στο καπιταλιστικο συστημα. Δεν χρειαζεται να σου παραθεσω παραδειγματα αλλα ειναι ευκολο να σκεφτεις και να το καταλαβεις. ΠΧ δικαιωμα ψηφου στις γυναικες.
Ομως εχει ξεστρατησει το πραγμα. Δεν μιλαει πουθενα ο καπιταλισμος για Trust ουτε για μονοπωλια. Εδω στην ατμομηχανη του συστηματος που ειναι οι πετρελαικες εταιριες υπαρχουν μοναχα 7 οι οποιες αποδεδειγμενα εχουν οχι ανταγωνισμο αλλα σαφη συνεργασια. Σκεψου τι γινεται πιο περα. Ο υγειης ανταγωνισμος ειναι ελαχιστος και αυτο που υπαρχει ειναι manipylation στις τιμες σε καθε καταναλωτικο αγαθο η οποια οδηγει στο υπερκερδος και λειτουργει εις βαρος της καρδιας του συστηματος που ειναι οι απλοι καταναλωτες.
Μην ξεχνας επισης την εντονη λαθος κρατικη παρεμβατικοτητα η οποια ακολουθει πιστα τις εντολες της οικονομικης ελιτ με σκοπο το υπερκερδος. Και αυτη ειναι η λεξη κλειδι.
Θεωρω οτι ειναι σπουδαιο οτι η καθε νοικοκυρα μπορει να αγορασει οποτε θελει ενα βαζακι μαρμελαδα. Αυτο που εχει οδηγησει το συστημα σε τελμα ειναι οτι πλεον ο ανθρωπος νιωθει προσκερη ευτηχια μεσα απο τα αγαθα. Λειτουργει σαν ζομπι η πρεζακι καλυτερα ψαχνοντας την δοση του στο επομενο αμαξι που θα παρει η στην επομενη τσαντα. Αυτη η μανια ειναι η νικη της οικονομικης ελιτ ενατια στην αστικη ταξη με επαθλο το υπερκερδος. Βεβαια το φταιξιμο ειναι απολυτως δικο μας γιατι εχουμε γινει κοινωνικα και συναισθηματικα αδυναμοι.
Παντως θεωρω οτι βρσκομαστε σε σημειο καμπης για το καπιταλιστικο συτηματα. Γιατι δυστηχως οταν φτανει στο σημειο μηδεν χρεισιμοποιει το χειροτερο του οπλο που δεν ειναι τιποτα αλλο απο τον πολεμο. Βιαιη ανακατανομη πλουτου τεραστια "μειωση" εργατικου δυναμικου, καταστροφες δομων που θα πρεπει να ξαναδημιουργηθουν και φυσικα πληρη απωλεια πολιτικης σκεψης και αντιδρασης και προσηλωση στον εθνικο-πολεμικο στοχο.
Δν γνωριζω τι θα γινει πιο μετα αλλα αν η ιστορια κανει κυκλους τα χρονια που ζουμε μοιαζουν πολυ με τον μεσοπολεμο 1920-1939.
Χ.Κ
Post a Comment